فرایند تولید لوله پلی اتیلن
فرایند تولید لوله پلی اتیلن
پلیاتیلن (Polyethylene – PE) یکی از پرمصرفترین ترموپلاستیکهای جهان است که از پلیمریزاسیون گاز اتیلن (C₂H₄) به دست میآید. این پلیمر به دلیل فرآیندپذیری بالا، مقاومت شیمیایی، طول عمر زیاد و پایداری در برابر رطوبت و خوردگی، پایهی اصلی بسیاری از محصولات صنعتی بهویژه لوله و اتصالات فشارقوی آب و گاز محسوب میشود. در ادامه همراه ما باشید تا در مورد فرایند تولید لوله پلی اتیلن اطلاعات تکمیلی داشته باشیم.
اتیلن از نفت خام و گاز طبیعی حاصل میشود. در پالایشگاه، نفتا طی فرآیند Steam Cracking به اتیلن تبدیل میشود و سپس در حضور کاتالیستهای زیگلر–ناتا یا متالوسن پلیمریزه شده و به پلیاتیلن تبدیل میشود.
فرآیند تولید پلیاتیلن از نفت خام تا گرانول
در پالایشگاه، نفت خام به برشهای مختلفی مانند نفتا تقسیم میشود. نفتا در واحد کراکینگ بخار تا حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ درجه گرم شده و به گازهایی مانند اتیلن و پروپیلن شکسته میشود. اتیلن تولیدی در واحد پلیمریزاسیون با حضور کاتالیستها به زنجیرههای بلند پلیاتیلن تبدیل میگردد. پس از خشکسازی و افزودن پایدارکنندهها، محصول نهایی به شکل گرانول بستهبندی میشود.
ساختار مولکولی و انواع گریدهای پلیاتیلن
| کاربرد | ویژگیها | دانسیته (g/cm³) | نوع پلیاتیلن |
| فیلم بستهبندی، لفاف | شاخههای زیاد، نرم و انعطافپذیر | 0.910–0.935 | LDPE |
| فیلم مقاوم | ساختار خطی با شاخههای کوتاه | 0.915–0.940 | LLDPE |
| لولههای فشار متوسط | تعادل سختی و انعطاف | 0.926–0.940 | MDPE |
| لوله و اتصالات فشار بالا | سخت و مستحکم | 0.940–0.965 | HDPE |
بیشتر بخوانید: مواد اولیه پلی اتیلن
تحلیل دانسیته در پلیاتیلن
دانسیته شاخص تراکم زنجیرههای مولکولی است. هرچه دانسیته بالاتر باشد، میزان بلورینگی بیشتر و در نتیجه سختی و مقاومت کششی افزایش مییابد، ولی انعطافپذیری کاهش پیدا میکند.
- LDPE: نرم و قابل انعطاف برای فیلمها
- MDPE: تعادل بین استحکام و انعطاف
- HDPE: سخت و مقاوم برای لولهها
- PE100 و PE120: دانسیته بالا (حدود 0.955–0.965) برای خطوط فشار بالا
دیتاشیت مواد اولیه پلیاتیلن در ایران
CRP100 Black جم
- دانسیته: 0.955 g/cm³
- MFR: 0.25 g/10min
- ESCR: عالی
- استاندارد: ISO 4427 / ASTM D3350
- کاربرد: لولههای آب و گاز
CRP100 Natural جم
- دانسیته: 0.955 g/cm³
- MFR: 0.23–0.28 g/10min
- کاربرد: لولههای آب شرب
- استاندارد: NSF 61
EX3 امیرکبیر
- دانسیته: 0.955–0.958 g/cm³
- ESCR: بسیار خوب
- استاندارد: ISO 4437 / ASTM F714
PE100 Black شازند
- دانسیته: 0.956 g/cm³
- MFR: 0.24 g/10min
- استاندارد: ISO 4427 / ASTM D3350
بیشتر بخوانید: استانداردهای لوله پلی اتیلن
استانداردهای فنی مرجع
| توضیح | عنوان | استاندارد |
| طراحی بر اساس MRS | لولههای پلیاتیلن برای آبرسانی | ISO 4427 |
| تست فشار و ترک | پلیاتیلن برای گاز | ISO 4437 |
| تعیین دانسیته و MFR | مشخصات مواد PE | ASTM D3350 |
| طراحی هیدرولیکی | لولههای فشارقوی | ASTM F714 |
| ایمنی و سلامت | تماس با آب شرب | NSF 61 |
تولیدکنندگان بزرگ پلیاتیلن در ایران
| نام شرکت | محصولات | گرید لوله | ویژگی بازار |
| آریا ساسول | LDPE, HDPE | دارد (HDPE) | ظرفیت بالا |
| مارون | HDPE | احتمالی | پوشش صنعتی گسترده |
| بندر امام | LDPE, HDPE | محدود | بازیگر کلیدی |
| امیرکبیر | HDPE (EX3) | بله (PE100) | کیفیت بالا |
| جم | HDPE (CRP100) | بله (PE100) | عملکرد ثابت |
| شازند | HDPE | بله (PE100) | پایداری عالی |
برندهای بینالمللی تولیدکننده پلیاتیلن
| شرکت | کشور | فناوری | ویژگی |
| Borouge | امارات | Borstar bimodal | PE100-RC با ESCR بالا |
| Borealis | اتریش | BorSafe | مقاومت ترک عالی |
| SABIC | عربستان | PE100RC | پایداری حرارتی بالا |
| TotalEnergies | فرانسه | XSene bimodal | عملکرد عالی |
| Formosa | تایوان | Formolene | NSF / Food Contact |
| Tasnee | عربستان | HDPE Black | مقاوم به UV |
| Yuhwa | کره جنوبی | HIDEN HDPE | مناسب پروژههای صنعتی |
مقایسه برندهای جهانی و ایرانی
| شاخص | جهانی | ایرانی |
| دانسیته | 0.947–0.960 | 0.953–0.958 |
| MFR | 0.2–0.4 | 0.23–0.28 |
| ESCR | عالی (>1000h) | خوب تا بسیار خوب (~600h) |
| عمر طراحی | 50–100 سال | 50 سال تأییدشده |
استراتژی انتخاب گرید مناسب
انتخاب گرید مناسب باید بر اساس فشار طراحی، شرایط محیطی و الزامات استاندارد انجام شود:
1. فشار طراحی:
- PE80 → فشار متوسط
- PE100 → فشار بالا
- PE120 → نسل جدید برای فشار خیلی بالا
2. شرایط محیطی:
- گرید مشکی برای فضای باز
- گرید Natural برای آب شرب
3. الزامات فنی:
- دانسیته ≥ 0.953 g/cm³
- MFR بین 0.2 تا 0.4
- ESCR > 500h
بیشتر بخوانید: قیمت روز لوله پلی اتیلن
پیشنهاد فنی برای بازار ایران
در شرایط فعلی، استفاده از گریدهای EX3 (امیرکبیر) و CRP100 (جم) بهدلیل کیفیت بالا، پایداری حرارتی و مقاومت ترک محیطی پیشنهاد میشود.
نقش شرکت پترو آب حیات کالا
پترو آب حیات کالا با سابقه همکاری با Borouge، SABIC، Total و Yuhwa، اکنون با بهرهگیری از گریدهای داخلی توانسته مواد اولیهای با کیفیت جهانی عرضه کند.
تمام محمولهها قبل از تحویل، از نظر دانسیته، MFR، ESCR و OIT بررسی میشوند تا کیفیت مطابق با ISO 4427 و ASTM D3350 تضمین شود.
جمعبندی فرایند تولید لوله پلی اتیلن
پلیاتیلن، بهویژه گریدهای PE100 و PE120، اساس لولهسازی مدرن است. انتخاب صحیح گرید و کنترل کیفیت دقیق، عمر شبکههای آب و گاز را تا ۵۰ سال افزایش میدهد.
ایران با تولید گریدهای استاندارد در پتروشیمیهای جم، امیرکبیر و شازند، به خودکفایی کامل در تولید پلیاتیلن لولهای دست یافته است.
اگر برای پروژه خود به مشاوره فنی یا تأمین مواد اولیه نیاز دارید،
با شرکت پترو آب حیات کالا تماس بگیرید.
ما متعهدیم قبل از فروش، مشخصات فنی گرید پیشنهادی را با تستهای واقعی و دیتاشیت دقیق در اختیار شما قرار دهیم تا انتخاب بر اساس داده و کیفیت انجام شود.
مقالات مفید
ارتباط آنلاین با ما
