آبیارانی بارانی

پخش آب به صورت قطرات ریز و یکنواخت مانند باران برای تامین نیاز آبی گیاه را آبیاری بارانی می گویند.

مزایا:

• بهره ورری بیشتر از آب
• استفاده بهینه از سطح زیر کشت
• افزایش محصول
• کاهش تراکم آفات گیاهی و علف های هرز مزرعه

معایب:

• هزینه اولیه ایجاد سیستم آبیاری بارانی و هزینه انرژی صرف شده برای ایجاد فشار آب در لوله ها در مقایسه با آبیاری سطحی زیادتر است
• آبیاری بارانی نیاز به آب با کیفیت نسبتاً خوب دارد.
• اگر شکل زمین مربع یا مستطیل نباشد آبیاری بارانی با دشواری همراه است. 
• در مناطق بادخیز تلفات آب زیاد و یکنواختی آبیاری کم است.
• آبیاری بارانی با افزایش رطوبت هوا گسترش بیماری های قارچی را بیشتر می کند. 

هر چند سامانه های گوناگونی در آبیاری بارانی وجود دارد، اما این سامانه ها اجزای مشترکی دارند. این اجزا شامل: منبع یا منابع آب، واحد تامین فشار، شبکه لوله ها، آب پاش ها و دیگر دستگاه ها (مانند اتصالات سریع، شیر فلکه، پایه آب پاش و تجهیزات مخصوص لوله کشی) هستند.

1- منبع آب

در این سیستم، آب مورد نیاز را مانند سیستم های دیگر آبیاری میتوان از منابعی چون چشمه، چاه، قنات، رودخانه، استخر، دریاچه و … برداشت نمود.

آب در آبیاری بارانی باید زلال بوده و اندازه نمک محلول در آن از 0/5 گرم در لیتر زیادتر نباشد. هم چنین حتی الامکان دمای آن بین 15 تا 20 درجه سانتیگراد باشد زیرا اگر آب گل آلود یا شور باشد، این نمک و خاک می تواند با جایگیری روی برگ ها، منافذ هوایی برگ را بسته و گیاه را از بین ببرد دمای نامناسب آب نیز باعث شوک به گیاه شده و رشد گیاه را با دشواری و آشفتگی روبرو می کند.

2- سامانه های تامین فشار

پخش آب به صورت قطرات ریز و یکنواخت و در شعاع معین با آب پاش انجام می شودهمچنین آب از منبع باید به مزرعه و پای گیاه برسد.برای بالا بردن فشار در سیستم آبیاری پمپ آب، تانکر هوایی یا استخرهای ساخته شده در بلندی ( در زمین های شیب دار ) به کار می رود.

2-1: پمپ آب

برای فراهم کردن فشار در شبکه آبیاری بارانی بیشتر پمپ های سانتریفوژ بکار می رود. این پمپ ها ثابت یا متحرک هستند و با موتور الکتریکی یا احتراقی راه اندازی می شوند. 

2-2: تانکر هوایی بلند

در برخی از شبکه های آبیاری بارانی آب نخست با پمپ های سانتریفوژ به درون تانکر هوایی فرستاده می شود، سپس آب از تانکر هوایی به شبکه لوله ها در مزرعه فرستاده می شود. 

2-3: استخرهای در بلندی

در زمین های شیب دار برای کاهش هزینه فراهم کردن فشار استخری را در دامنه کوه یا بلندی می سازند سپس آن را به شبکه آبیاری متصل می کنند تا فشار لازم برای شبکه ایجاد شود.