فلنج چیست ؟
فلنج ها برای اتصال لوله ها ، شیرآلات، پمپ ها و سایر تجهیزات در سیستم لوله کشی استفاده می شوند. برای اتصال فلنج ها معمولا آنها را یا پیچ می کنند یا جوش می دهند. فلنج ها از جنس های مختلفی ساخته می شوند از جمله فولاد، چدن، برنج، پلاستیک و … اما در میان آنها، فلنج های فولادی ماشین کاری شده متداول تر اند. اساسا انتخاب جنس فلنج ها بر اساس جنس لوله است و معمولا از جنس خود لوله انتخاب می شود.
متداول ترین فلنج های مورد استفاده در صنایع پتروشیمی به شرح زیر است:
- فلنج گلودار(Welding Neck Flanges)
- فلنج اسلیپون ( Slip On Flange)
- فلنج سوکت جوشی (Socket Weld Flange)
- فلنج لپ جوینت (Lap Joint Flange)
- فلنج دنده ای (Threaded flanges)
- فلنج کور (Blind Flange)
فلنج های خاص:
به جز فلنج های متداول ذکر شده در قسمت قبل ، فلنج های خاصی وجود دارند که به شرح زیر است:
- فلنج اوریفیس (Orifice Flanges)
- فلنج گلودار بلند (Long Welding Neck Flanges)
- فلنج تبدیلی (Reducing Flange)
از فلنج های گلودار و سوکت جوشی برای موقعیتی که فشار بالاست و نیاز به اتصالات با دوام است، استفاده می شود اما از فلنج های رزوه ای برای سیستم لوله کشی با فشار کم مورد استفاده قرار می گیرد.
فلنج Lap Joint معمولا همراه با فلنج ته کوب (Stub END ) به عنوان فلنج نگهدارنده استفاده می شود. این نوع اتصالات فلنج ها در فشار کاری پایین و موارد غیر حساس کاربرد دارند. نکته قابل ذکر در مورد این روش استفاده از اتصالات فلنجی ، قیمت پایین آن ها در مقایسه با سایر روش ها می باشد. یکی دیگر از مزایای این روش این است که به دلیل عدم اتصال مستقیم فلنج به لوله، امکان استفاده از فلنج با جنس فولاد کربنی در تماس با فلنج با جنس فولاد ضد زنگ مهیا می باشد.
اتصالات فلنج دار:
اتصالات فلنج دار بین لوله ها و دیگر تجهیزات لوله کشی است که وجود این اتصالات برای عملکرد سیستم لوله کشی واجب است.
سه جز اصلی این اتصالات عبارت اند از:
- دو فلنج جفت
- دو واشر
- پیچ و مهره فلنج
ناحیه ای که دو لوله توسط یک فلنج به هم متصل می شوند به عنوان اتصال فلنج شناخته می شود. این منطقه حیاتی برای مدیریت یکپارچگی سیستم لوله کشی مهم است. اگر در سیستم لوله کشی نشت آب صورت گیرد فرایند را به تأخیر می اندازد و ایمنی سیستم را به خطر می اندازد که همه این مشکلات می تواند تأثیر قابل توجهی در هزینه داشته باشد.
انواع مختلف سطوح آب بندی فلنج
پیشانی برجسته (Raised Face Flange)
این نوع آب بندی در فلنج ها بسیار رایج است و به راحتی قابل شناسایی می باشد. این فلنج ها به این دلیل نام گذاری شده اند که سطح تماس بالاتر از محل قرارگیری سوراخ پیچ و مهره ها است . مزیت پیشانی برجسته در اتصال محکم تر و آب بندی بهتر اتصالات می شود.
آب بندی سطح صاف (FLAT SEALING SURFACES)
در این نوع آب بندی محل تماس فلنج ها با محل قرارگیری سوراخ های پیچ و مهره در یک سطح قرار دارد. هرگز از فلنج های با این سطح آب بندی در کنار فلنج های پیشانی برجسته استفاده نمی شود.
اتصال RTJ
این اتصال برای فشارهای بالا و یا دماهای بالاتر از 427 درجه سانتی گراد مورد استفاده قرار می گیرد. این اتصالات دارای شیارهای ماشین کاری شده اند که بین آنها یک رینگ فلزی قرار دارد. هنگامی که پیچ و مهره ها متصل می شود، رینگ فلزی بین دو فلنج فشرده می شود تا تماس فلز با فلز صورت گیرد.
فلنج های زبانه ای و شیاری (TONGUE AND GROOVE FLANGES)
در این نوع اتصال یک فلنج دارای تو رفتگی و دیگری دارای برجستگی باشد تا فلنج ها در هم قفل شوند. از این نوع اتصال بیشتر در پمپ و شیرها استفاده می شود. مزیت مهم این اتصالات در خودکار بودن تراز فلنج هاست.
به دلیل عدم تطابق سطح فلنج های RTJ و فلنج های زبانه ای و شیاری هیچ گاه این دو نوع فلنج باهم متصل شوند.
